Silver Gen โอกาสและความท้าทาย ใต้ปีก “Silver Economy”

การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอายุประชากรสู่ “สังคมสูงวัย” เป็นเทรนด์สำคัญที่หลายประเทศทั่วโลกจับตามอง เนื่องจากประเด็นดังกล่าวสามารถสร้างได้ทั้ง “โอกาส” และ “ความท้าทาย” โดยคาดว่าในปี 2582 สังคมโลกจะขยับเข้าสู่ระดับสังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ (Aged Society) ทำให้ประชากรโลกราว 1 ใน 7 จะมีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป และสำหรับประเทศไทย จะก้าวเข้าสู่ “สังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด หรือ Super-Aged Society” ซึ่งเป็นระดับสูงสุด ในปี 2572 นั่นหมายถึงประเทศไทยจะมีสัดส่วนประชากรที่อายุ 65 ปีขึ้นไป เกินกว่า 20% ของประชากรทั้งหมด

สถานการณ์สังคมสูงวัยถือเป็นโจทย์ใหญ่ของรัฐบาล เพราะเป็นปัจจัยที่กดดันฐานะทางการคลังของประเทศ จากภาระค่าใช้จ่ายด้านสวัสดิการ และด้านสาธารณสุขที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะรายจ่ายเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุที่สูงถึง 9 หมื่นล้านบาท ในปีงบประมาณ 2567 เพิ่มขึ้นจากปี 2557 ที่ใช้งบประมาณ 6 หมื่นล้านบาท และอาจเพิ่มขึ้นถึงระดับ 1.3 แสนล้านบาท ในปี 2572 หรือ เพิ่มขึ้น 44% จากปีงบประมาณ 2567 นอกจากนี้ ยังส่งผลกระทบต่อกำลังแรงงานที่มีแนวโน้มลดลง และอาจส่งผลต่อการเติบโตของเศรษฐกิจในระยะยาว

อย่างไรก็ตาม การเพิ่มขึ้นของประชากรสูงอายุ ทำให้เกิดระบบเศรษฐกิจใหม่เรียกว่า “เศรษฐกิจสูงวัย” หรือ “Silver Economy” ซึ่งปัจจุบันเศรษฐกิจสูงวัยทั่วโลกมีมูลค่าสูงถึง 26.6 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 880-900 ล้านล้านบาท คิดเป็น 26.6% ของมูลค่าเศรษฐกิจทั่วโลก ขณะที่มูลค่าตลาดผู้บริโภคกลุ่มผู้สูงวัย หรือ Silver Gen ของไทย มีแนวโน้มเติบโตเฉลี่ยปีละ 4.4% และคาดว่าจะสูงถึง 2.6 ล้านล้านบาท คิดเป็น 12% ของมูลค่าเศรษฐกิจไทย ในปี 2573 หรืออีก 7 ปีข้างหน้า นับเป็นความท้าทายสำคัญของภาคธุรกิจไทยในการเตรียมความพร้อมรับมือและคว้าโอกาสจากกลุ่ม Silver Gen ซึ่งถือเป็นกลุ่มเป้าหมายใหม่ที่น่าสนใจ เพราะมีศักยภาพด้านการเงิน พร้อมจับจ่ายใช้สอย

ซึ่งหากพิจารณาพฤติกรรมการใช้จ่ายของกลุ่ม Silver Gen ไทย พบว่า ค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ใน 3 หมวดหลัก ได้แก่ อาหารและเครื่องดื่ม การพักผ่อนและการดูแลสุขภาพ และกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับการอยู่อาศัย ดังนั้น 5 เทรนด์ธุรกิจที่มีแนวโน้มการเติบโตสูงจากอานิสงส์ของสังคมสูงวัย คือ 1.อาหารสำหรับผู้สูงอายุ เช่น ธุรกิจผลิตอาหารและผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร 2.การท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุ ทั้งบริการนำเที่ยว และโรงแรม 3.การดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน 4.ที่อยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และ 5.บริการทางการเงินเพื่อผู้สูงอายุ ทั้งการให้คำปรึกษาและผลิตภัณฑ์ทางการเงินต่าง ๆ จึงเป็นโอกาสของผู้ประกอบการ ทั้ง SMEs และธุรกิจขนาดใหญ่ ที่จะสร้างโอกาสเติบโตจากกลุ่มธุรกิจเหล่านี้

อย่างไรก็ดี ภาครัฐของไทยไม่ควรมองข้าม “ความท้าทาย” จากการมาถึงของสังคมสูงวัย โดยภาครัฐบาล ต้องดำเนินนโยบายที่เหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงในการขาดแคลนแรงงาน พร้อมยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ โดยศึกษาตัวอย่างของรัฐบาลต่างประเทศมาประยุกต์ให้เข้ากับบริบทของประเทศไทย ซึ่งมีแนวทางดังนี้ 1.กระตุ้นให้ประชาชนมีลูกเพื่อแก้ปัญหาอัตราการเกิดต่ำและปรับเปลี่ยนโครงสร้างอายุประชากรในระยะยาว ผ่านการเพิ่มเงินอุดหนุนและสวัสดิการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อลดค่าใช้จ่ายในการมีบุตร 2.ขยายอายุเกษียณและสนับสนุนการจ้างงานผู้สูงอายุ เพื่อให้มีกำลังแรงงานในระบบเศรษฐกิจต่อไป เช่น ญี่ปุ่นปรับอายุเกษียณอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2564 กำหนดอายุเกษียณเป็น 70 ปี และ 3.ยกระดับสวัสดิการสำหรับผู้สูงอายุผ่านกองทุนประกันสังคม ประกันสุขภาพ และระบบบำนาญ เพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีให้คนกลุ่ม Silver Gen

#เคล็ดลับธุรกิจ #KrungthaiCompass #SilverGen #SilverEconomy #สังคมสูงวัย #AgedSociety #กรุงไทยSME #ติดปีกให้ธุรกิจคุณ