รู้จักงบกระแสเงินสด พร้อมวิธีอ่านและตัวอย่าง เพื่อสภาพคล่องของธุรกิจ

หัวใจสำคัญของการทำธุรกิจ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า เงินสด ถือเป็นองค์ประกอบที่สำคัญ ที่จะช่วยให้การดำเนินการทางธุรกิจเป็นไปได้อย่างราบรื่นไม่ติดขัด และเพื่อให้เห็นถึงการเคลื่อนไหวของ Cash Flow ว่ามาจากไหน มีความเคลื่อไหวอย่างไร เรามาทำความรู้จักงบกระแสเงินสด ว่ามีส่วนประกอบอะไรบ้าง วิธีการอ่าน และตัวอย่างงบกระแสเงินสดที่นิยมใช้ในการวิเคราะห์กัน

งบกระแสเงินสด (Cash Flow) คืออะไร

งบกระแสเงินสด (Statement of Cash Flow) คือ งบการเงินที่แสดงการได้มาและการใช้ไปของเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดในกิจการ ซึ่งจะแสดงการเคลื่อนไหวของเงินสดจากกิจกรรมต่าง ๆ

• รายได้ (Income) คือ เงินที่บริษัทได้จากการดำเนินธุรกิจ อาทิเช่น เงินที่ได้จากการขายสินค้าหรือบริการ
• รายจ่าย (Expense) คือ เงินที่บริษัทต้องจ่ายในการดำเนินธุรกิจ อาทิ เงินเดือนพนักงาน ค่าใช้จ่ายในการซื้อวัตถุดิบ

ทำไมต้องดู งบกระแสเงินสด

เพราะว่างบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow เป็นงบการเงินที่มีประโยชน์อย่างมากสำหรับเจ้าของธุรกิจ ที่จะช่วยวิเคราะห์สภาพคล่อง แหล่งที่มาของเงินสด และการใช้จ่าย และนี่คือเหตุผลที่ทำไมเจ้าของธุรกิจถึงต้องดูงบกระแสเงินสด

• ทำให้เจ้าของธุรกิจทราบถึงสภาพคล่องในการดำเนินกิจการ ว่ามีงบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow เพียงพอในการดำเนินงาน ชำระหนี้ และแบ่งปันผลตอบแทนหรือไม่
• ทำให้เจ้าของธุรกิจทราบถึงการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างทางการเงินของกิจการ ว่ามีการกู้ยืมเงิน ชำระหนี้ จ่ายปันผล หรือออกหุ้นอย่างไร

3 กิจกรรมในงบกระแสเงินสด มีอะไรบ้าง

งบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow ที่ไหลเข้าและไหลออกจากธุรกิจ สะท้อนถึงสภาพคล่อง แหล่งที่มา และการใช้จ่ายของเงินสดในกิจการ โดยงบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow จะแบ่งออกเป็น 3 กิจกรรมหลัก ได้แก่

1. กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน (Cash Flow from operating activities - CFO)

หมายถึง กระแสเงินสดที่เกิดจากการดำเนินธุรกิจ ประกอบด้วยรายการรับและจ่ายเงินสดที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมหลักของกิจการ เช่น รายได้จากการขายสินค้าหรือบริการ ต้นทุนขาย ค่าเสื่อมราคา ค่าเช่า ค่าจ้าง ค่าภาษี

2. กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน (Cash Flow from investing activities - CFI)

หมายถึง กระแสเงินสดที่เกิดจากการลงทุนต่าง ๆ จากการได้มาและจำหน่ายสินทรัพย์ระยะยาวต่าง ๆ เช่น เครื่องจักร อุปกรณ์ ที่ดิน อาคาร หรือการลงทุนในหลักทรัพย์หรือกิจการอื่น

3. กระแสเงินสดจากกิจกรรมจัดหาเงินทุน (Cash Flow from Financing Activities - CFF)

หมายถึง กระแสเงินสดที่เกิดจากการจัดหาเงินทุนจากภายนอกกิจการ หรือการใช้เงินทุนจากภายในกิจการ เช่น การกู้ยืมเงินจากสถาบันการเงิน การซื้อคืนหุ้น หรือการจ่ายปันผล

สรุปสมการงบกระแสเงินสด

สมการงบกระแสเงินสด คือ สมการที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ตั้งแต่ต้นงวดไปจนถึงปลายงวด โดยสมการงบกระแสเงินสดสามารถเขียนได้ ดังนี้

เงินสดต้นงวด = เงินสดปลายงวด + กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน (CFO) + กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน (CFI) + กระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหาเงิน (CFF)

ตัวอย่างงบกระแสเงินสด

งบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow จะแบ่งออกเป็น 2 แบบหลัก ๆ คือ งบกระแสเงินสดทางตรง และ งบกระแสเงินสดทางอ้อม โดยส่วนใหญ่งบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow ที่นิยมใช้ในการวิเคราะห์คือ งบกระแสเงินสดทางตรง (Direct Method) ซึ่งจะแสดงเงินสดรับและเงินสดจ่ายในแต่ละกิจกรรมอย่างชัดเจน ว่า อะไรคือเงินสดรับ และอะไรคือเงินสดจ่าย เหมาะสำหรับเจ้าของกิจการเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นรูปแบบที่เข้าใจง่ายที่สุด ยกตัวอย่างงบกระแสเงินสดทางตรงของบริษัท ABC (นามสมมุติ) จำกัด ประจำปี 2564

กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน (CFO)
เงินสดรับ
เงินสดรับจากการขายสินค้าและการให้บริการ 1,200,000
รวมเงินสดรับ 1,200,000
เงินสดจ่าย
เงินสดจ่ายเพื่อซื้อสินค้าและบริการ (800,000)
เงินสดจ่ายสำหรับค่าใช้จ่าย (200,000)
เงินสดจ่ายเพื่อพนักงาน (100,000)
รวมเงินสดจ่าย (1,100,000)
เงินสดสุทธิจากกิจกรรมดำเนินงาน 100,000

กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน (CFI)
เงินสดจ่ายเพื่อซื้อเครื่องจักร (50,000)
เงินสดรับจากการขายอุปกรณ์ 10,000
เงินสดสุทธิจากกิจกรรมลงทุน (40,000)

กระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหาเงิน (CFF)
เงินสดรับจากการกู้ยืมเงิน 50,000
เงินสดจ่ายปันผล (20,000)
เงินสดสุทธิจากกิจกรรมการจัดหาเงิน 30,000
เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ปลายงวด 190,000

จากตัวอย่างนี้ สามารถสรุปได้ว่า บริษัท ABC จำกัด มีเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดเพิ่มขึ้น 90,000 บาท ในปี 2564 โดยเงินสดเพิ่มขึ้นมาจากกิจกรรมดำเนินงาน 100,000 บาท และกิจกรรมการจัดหาเงิน 30,000 บาท แต่มีเงินสดลดลงจากกิจกรรมลงทุน 40,000 บาท

สรุปงบกระแสเงินสดที่ดีควรเป็นแบบไหน

งบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow ที่ดีขึ้นอยู่กับลักษณะของกิจการและวัตถุประสงค์ของผู้อ่านงบ แต่ในหลักการ งบกระแสเงินสดที่ดีควรมีลักษณะดังต่อไปนี้

1. มีกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงานเป็นบวก

กระแสเงินสด หรือ Cash Flow จากกิจกรรมดำเนินงานเป็นตัวสะท้อนถึงความสามารถในการสร้างรายได้และกระแสเงินสดจากการดำเนินธุรกิจของกิจการ หากกิจการมีกระแสเงินสด หรือ Cash Flow จากกิจกรรมดำเนินงานเป็นบวก แสดงว่ากิจการมีความสามารถในการสร้างรายได้และกระแสเงินสดจากการดำเนินธุรกิจ ซึ่งส่งผลดีต่อสภาพคล่องของกิจการ

2. มีกระแสเงินสดสุทธิเป็นบวก

กระแสเงินสดสุทธิเป็นตัวสะท้อนถึงความสามารถในการสร้างกระแสเงินสดสุทธิจากการดำเนินงานและการลงทุนของกิจการ หากกิจการมีกระแสเงินสดสุทธิเป็นบวก แสดงว่ากิจการมีความสามารถในการทำกำไรและความสามารถในการจ่ายชำระหนี้

3. กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุนสอดคล้องกับแผนการลงทุนของกิจการ

หากกระแสเงินสด หรือ Cash Flow จากกิจกรรมลงทุนสอดคล้องกับแผนการลงทุนของกิจการ แสดงว่ากิจการมีการวางแผนการลงทุนอย่างรอบคอบ

4. กระแสเงินสดจากกิจกรรมจัดหาเงินทุนสอดคล้องกับแผนทางการเงินของกิจการ

กระแสเงินสด หรือ Cash Flow จากกิจกรรมจัดหาเงินทุนเป็นตัวสะท้อนถึงการจัดหาเงินทุนของกิจการ หากกระแสเงินสด หรือ Cash Flow จากกิจกรรมจัดหาเงินทุนสอดคล้องกับแผนทางการเงินของกิจการ แสดงว่ากิจการมีการวางแผนทางการเงินอย่างรอบคอบ

สรุปได้ว่า งบกระแสเงินสด หรือ Cash Flow ที่ดีควรมีกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงานเป็นบวก กระแสเงินสดสุทธิเป็นบวก กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุนสอดคล้องกับแผนการลงทุนของกิจการ และกระแสเงินสดจากกิจกรรมจัดหาเงินทุนสอดคล้องกับแผนทางการเงินของกิจการ และถ้าคุณคือเจ้าของกิจการที่กำลังมองหาตัวช่วยจัดการบริหารเงินของธุรกิจคุณให้ทะยานต่อไปได้ไม่มีสะดุด

กรุงไทยขอแนะนำแอปพลิเคชัน Krungthai BUSINESS ช่วยให้คุณจัดการด้านการเงินได้อย่างสะดวกสบาย ทำรายการโอนเงิน รับ-จ่ายเงินได้โดยไม่ต้องเดินทางไปยังธนาคาร เข้าถึงได้ทุกที่ทุกเวลาผ่านทุกอุปกรณ์ เช่น คอมพิวเตอร์ โน้ตบุ๊ก แท็บเล็ต และมือถือ ให้เจ้าของกิจการอย่างคุณเชื่อมโยงข้อมูลแบบ Real-Time จ่ายเงินเดือนพนักงานได้ในคลิกเดียว และโอนเงินทั่วโลกได้ 18 สกุลเงินตลอด 24 ชั่วโมง ครบทุกฟังก์ชันในที่เดียว สมัครวันนี้! เริ่มต้นฟรี ค่าธรรมเนียมรายปี สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อ Krungthai Business Contact Center โทร. 02 111 9999